Bí quyết chọn rau củ quả an toàn – Tìm hiểu “Dirty Dozen” và “Clean Fifteen”

bí quyết chọn rau củ an toàn tìm hiểu dirty dozen và clean fifteen là gì

Rau củ quả là nhóm thực phẩm cần thiết cung cấp chất xơ, vitamin và vi chất cho con người. Việc đảm bảo nạp đủ lượng rau củ quả trong khẩu phần ăn mỗi ngày dường như khỏi bàn cãi nếu chúng ta, đặc biệt là các chị em, muốn khỏe đẹp, trẻ lâu.

Tuy nhiên, cũng cần thừa nhận rằng, nạn lạm dụng các loại phân hóa học, thuốc trừ sâu, chất kích thích sinh trưởng, chất bảo quản độc hại khiến nhóm thực phẩm này không những không phát huy được giá trị dinh dưỡng vốn có, lại còn tiềm ẩn nhiều rủi ro cho sức khỏe, dẫn đến các bệnh như ung thư, bệnh tiêu hóa, ngộ độc thực phẩm, v.v. Phụ nữ có thai và trẻ em là đối tượng đặc biệt dễ bị tổn thương bởi tồn dư hóa học trong thực phẩm.

Làm sao để chọn rau củ quả an toàn?

Chúng ta không thể vì sợ bệnh tật mà không ăn. Điều cần thiết là phải biết cách lựa chọn thực phẩm an toàn.

Một phương án có thể tin cậy được là mua các loại rau củ quả trồng sạch, nhất là có chứng nhận hữu cơ tại các cơ sở uy tín. Tuy nhiên, nông sản hữu cơ hiện nay giá thành cao và số lượng hạn chế, người tiêu dùng với thu nhập từ thấp đến trung bình khó có thể tiếp cận được.

Phương án khác là mua từ những người quen. Đồ trồng ra có thể không cần nhãn mác chứng nhận, nhưng người tiêu dùng đã qua tìm hiểu quá trình gieo trồng chăm sóc và thu hái. Những sản phẩm này vẫn bảo đảm an toàn và giá thành có thể phải chăng hơn những sản phẩm nhãn hữu cơ trong siêu thị. Nhưng cũng không nhiều người có điều kiện như vậy.

Phương án thứ ba là tự trồng tại nhà. Muốn vậy phải cần đất, cần giống và thời gian, công sức. Với quy mô nhỏ trong hộ gia đình, nhất là với dân cư đô thị không gian có hạn, sẽ không có nhiều lựa chọn như ngoài chợ.

Còn một cách giải quyết khác dựa trên đặc tính sinh trưởng của loại thực phẩm. Về lý thuyết, những loại rau củ quả giống bản địa, và trồng cấy đúng mùa vụ sẽ chống chịu tốt và ít phải phun xịt hơn những loại cây ngoại lai trồng trái vụ. Mặt khác, những loại cây trồng và tiêu thụ ngay tại địa phương không phải vận chuyển đi xa, do đó thường không phải dùng chất bảo quản. Hiểu được như vậy, chúng ta có thể lựa chọn rau củ quả tại chợ tương đối an toàn với chi phí hợp lý.

Rau củ quả hữu cơ là giải pháp an toàn nhưng khó tiếp cận đối với nhiều người

Tìm hiểu “Dirty Dozen” và “Clean Fifteen”

Aroma Garden quyết định cho ra đời bài viết này nhờ mới tiếp xúc với 2 khái niệm “Dirty Dozen” và “Clean Fifteen”. Đây là sáng kiến của tổ chức Environmental Working Group (EWG) của Hoa Kỳ, chính là “Chỉ dẫn mua sắm về thuốc sâu trong sản xuất” cập nhật hàng năm bắt đầu từ 2004. Tổ chức này tiến hành tính toán và xếp hạng các loại rau quả phổ biến dựa trên mức độ nhiễm thuốc trừ sâu độc hại. Người tiêu dùng Hoa Kỳ nói riêng và một số nước khác có thể dựa vào danh sách này để lựa chọn mua sắm tốt nhất cho gia đình, giảm thiểu nguy cơ tiếp xúc với thuốc trừ sâu độc hại.

Cơ chế đánh giá”Dirty Dozen” và “Clean Fifteen”

Đánh giá được dựa trên kết quả xét nghiệm hơn 43000 mẫu sản phẩm thực hiện bởi Bộ Nông nghiệp và Cục Quản lý Thực phẩm và Dược phẩm Hoa Kỳ. Cần lưu ý là các mẫu được xét nghiệm sau khí chúng đã sẵn sàng để ăn. Nghĩa là sản phẩm được sửa kỹ, và gọt vỏ nếu cần. Sau khi đã được chuẩn bị như vậy, tồn dư hóa chất vẫn bị phát hiện trong nhiều loại rau củ quả.

Có 6 tiêu chí được xem xét để EWG đánh giá và xếp hạng mức độ nhiễm thuốc trừ sâu của nông sản.

  • Phần trăm số mẫu được kiểm tra phát hiện thấy thuốc trừ sâu.
  • Phần trăm số mẫu có từ 2 loại thuốc trừ sâu trở lên.
  • Số thuốc trừ sâu trung bình trong một mẫu.
  • Lượng trung bình của tất cả thuốc trừ sâu được phát hiện.
  • Số lượng thuốc trừ sâu tối đa trong một mẫu đơn lẻ.
  • Tổng số thuốc trừ sâu phát hiện trong 1 vụ.

Cần làm gì với “Dirty Dozen” và “Clean Fifteen”

“Dirty Dozen” tạm dịch là “12 bẩn”, là 12 loại rau củ quả có dư lượng thuốc hóa học nhiều nhất. Người tiêu dùng tốt nhất nên tránh mua các loại rau củ này, nhất là ở các chợ truyền thống. Nếu mua, tốt nhất nên mua sản phẩm hữu cơ chính hiệu.

Danh sách “Dirty Dozen” theo EWG năm 2020 gồm có:

  1. Quả dâu tây Strawberries
  2. Rau chân vịt Spinach
  3. Rua cải xoăn Kale
  4. Quả xuân đào Nectarines
  5. Quả táo Apples
  6. Quả nho Grapes
  7. Quả đào Peaches
  8. Quả sơ ri Cherries
  9. Quả lê Pears
  10. Quả cà chua Tomatoes
  11. Rau cần tây Celery
  12. Khoai tây Potatoes

“Clean Fifteen” tạm dịch là “15 sạch”, là 15 loại rau củ quả ít chứa tồn dư chất độc nhất. Người tiêu dùng nhìn chung có thể ưu tiên mua các loại sản phẩm này tại các chợ truyền thống mà không phải lo lắng nhiều.

Danh sách “Clean Fifteen” theo EGW năm 2020:

  1. Quả bơ Avocados
  2. Ngô ngọt Sweet Corn
  3. Dứa Pineapple
  4. Hành tây Onions
  5. Quả đu đủ Papaya
  6. Đậu ngọt (đông lạnh) Sweet peas (Frozen)
  7. Cà tím Eggplant
  8. Măng tây Asparagus
  9. Súp lơ trắng Cauliflower
  10. Dưa lưới Cantaloupe
  11. Súp lơ xanh Broccoli
  12. Nấm Mushrooms
  13. Bắp cải Cabbage
  14. Dưa mật Honeydew Melon
  15. Kiwi
Chỉ dẫn mua sắm rau quả năm 2020 do EWG công bố
Chỉ dẫn mua sắm rau quả năm 2020 do EWG công bố

Chọn rau củ quả an toàn ở Việt Nam?

Phải lưu ý rằng danh sách trên nhằm vào các loại rau củ được sản xuất và tiêu thụ tại Mỹ. Vậy còn ở Việt Nam thì sao?

Aroma vừa dạo qua một số trang mạng tiếng Việt để tìm hiểu những loại rau củ nào an toàn và ít an toàn nhất. Tiếc là chưa thấy nguồn chính thống nào công bố danh sách như của EWG. Sau khi đọc và chắt lọc từ các nguồn đầu tiên tìm được, dưới đây là kết quả:

Top các loại rau quả “ăn” nhiều thuốc nhất

  1. Rau cải: thuốc sâu liên tục
  2. Khổ qua: thường bị ruồi đục nên cũng phải phun thuốc
  3. Đậu cô ve: thường bị lạm dụng phân bón lá
  4. Giá đỗ: thường dùng thuốc kích thích
  5. Rau cần: lạm dụng thuốc trừ sâu và phân hóa học để thân bóng đẹp
  6. Dưa chuột: thuốc kích thích và thuốc trừ sâu để quả to đẹp
  7. Khoai tây: thường dính thuốc diệt cỏ, diệt nấm
  8. Cà chua: thuốc trừ sâu, thuốc kích thích để chín ép
  9. Đào: chất bảo quản để tươi lâu
  10. Táo: chất bảo quản
  11. Lê: chất bảo quản
  12. Dâu tây: chất bảo quản
  13. Nho: chất bảo quản

Với các loại này, lời khuyên cho người nội trợ là:

  • Nếu phải mua, tốt hơn nên tìm sản phẩm sạch, hữu cơ, có nguồn gốc rõ ràng tin cậy
  • Tránh những rau củ quả có ngoại hình bắt mắt bóng bẩy bất thường. Những rau củ quả không phun thuốc thường nhỏ và xấu mã hơn.
  • Tránh mua sản phẩm đầu vụ, cuối vụ, trái vụ. Nên mua vào lúc chính vụ.
  • Nếu có thể nên để rau quả ở nhiệt độ phòng cách 2-3 hôm mới bỏ ra sử dụng.
  • Ngâm rửa kỹ với nước sạch và dung dịch enzyme (ít nhất trong 30 phút) để hòa tan và phân giải bớt lượng tồn dư trong rau củ quả.
  • Các loại rau có thể luộc sơ trước khi chế biến, khi chế biến nên mở vung để bay hơi bớt.

Các loại rau quả ít rủi ro về tồn dư hóa học độc hại

Dưới đây là danh sách rau an toàn cao do “chuyên gia Google” cung cấp

  • Bí xanh, bí đỏ, bầu, mướp, cà tím: ít sâu bệnh nên ít phải phun.
  • Cà rốt, khoai lang, khoai tây, hành tây: nằm sâu dưới lòng đất, ít bị ngấm. thuốc như phần thân lá, ngoài ra thời gian bảo quản lâu giúp giảm bớt dư lượng thuốc.
  • Rau đay, mồng tơi, rau dền: thường không bị sâu ăn nên không cần phun.
  • Các loại rau thơm, hoa thiên lý: tự thân có mùi tinh dầu xua đuổi côn trùng gây bệnh.

Với các loại này, về cơ bản có thể yên tâm mua ở chợ không cần mác sản phẩm hữu cơ. Tuy nhiên người tiêu dùng cũng vẫn cần thực hiện các biện pháp làm sạch và sơ chế cần thiết nhằm tránh các rủi ro khác, ví dụ như giun sán, ký sinh trùng,v.v.

chọn rau củ quả an toàn để bảo vệ sức khỏe bản thân và gia đình
Chọn rau củ quả an toàn để bảo vệ sức khỏe bản thân và gia đình

Danh sách cần được hoàn thiện

“Bảng phong thần” các loại rau củ quả “độc nhất” và “ít độc nhất” kể trên còn nhiều hạn chế. Có thể phát hiện ra khoai tây thuộc cả 2 danh sách với lý do hợp lý như nhau. Ngoài ra, chưa tìm thấy nguồn nào liệt kê các loại quả, trái cây ít dùng thuốc ở Việt Nam.

Aroma mong nhận được phản hồi của bạn đọc nhằm giúp bài viết hoàn thiện và chính xác hơn. Nếu bạn có kinh nghiệm, biết hoặc nắm nguồn tin đáng tin cậy về chủ đề này, hãy chia sẻ cho chúng tôi thông qua phần bình luận dưới bài viết, hoặc gửi tin nhắn đến Facebook Tinh dầu Việt Nam. Sự chia sẻ của bạn sẽ mang lại lợi ích to lớn đến hàng triệu người Việt Nam.

Bài viết này sẽ còn được cập nhật. Hi vọng sẽ là chỉ dẫn hữu ích giúp người dùng Việt Nam giảm bớt nỗi lo mỗi khi đi chợ.

Cũng hi vọng có đơn vị nghiên cứu hoặc cơ quan chuyên trách nào đó ở Việt Nam có thể thực hiện và công bố chỉ dẫn chọn rau củ quả an toàn giống như EWG với “Dirty Dozen” và “Clean Fifteen” …

Cập nhật 9/9/2020: Bắt được câu thần chú hay:

“If the skin is thin, buy organic for the win. If the skin is thick, then you can peel it (you don’t need it to be organic).” — Will Bulsiewicz, MD, MSCI

Nguồn tham khảo

  1. https://www.ewg.org/foodnews/
  2. https://www.suckhoegiadinh.com.vn/dinh-duong/5-loai-rau-tuong-chung-la-bo-nhung-chua-nhieu-thuoc-nhat-25506/
  3. https://vtc.vn/giat-minh-voi-8-loai-rau-qua-phun-nhieu-thuoc-nhat-ar231538.html
  4. https://www.denhatnuong.vn/blog/141/update-13-loai-rau-cu-qua-ngam-hoa-chat-nhieu-nhat-ngoai-cho
  5. https://baodinhduong.com/rau-phun-thuoc/

Trả lời

Email của bạn sẽ không được hiển thị công khai. Các trường bắt buộc được đánh dấu *

1 × one =